Boyun Fıtığı Nedir?
Boyun fıtığı, boyun omurlarındaki disklerin, detaylı çeşitli nedenlerle bozulması, yıpranması, yırtılması ya da yerinde oynaması sonucu, omuriliğe ve omurilikten ayrılan sinirlere baskı yapması ile oluşur.
Omurgamız 33 omurdan oluşur. Boyun ve bel bölgesi omurganın en hareketli bölgeleridir. Omurgayı meydana getiren kemik yapılar olan omurlar, bağlantı görevi görevi sağlar. Diskler ise baskı ve yüklenmeler amacıyla amortisör vazifiyeti görür.
Boyun Fıtığının Sebepleri Nelerdir?
Omurlar arasındaki diskler zamanla sıvı içeriğini kaybeder. Omurganın yanlış kullanılması da bu sıvı içeriğini azaltır. Bunun sonuncunda yüklenmelere karşı diskin dayanıklılığı azalır. Kontrolsüz ani hareketlerde bulunma, uzun vakit masa başında ve sabit durumda çalışma, omurgaya yük bindiren ya da rotasyon hareketlerinin zorunlu olduğu sporları yapma, yüksekten düşme ve trafik kazaları boyun fıtığına sebep olabilir.
Boyun fıtığına daha çok genç ve orta yaşta rastlanır. Uzun boyunlu şahıslarda ve sigara tüketimi fazla olduğu insanlarda daha sık görülmektedir. Uzun süre masa başında çalışmak, aralıksız araba kullanmak, hareketsiz yaşam, ergonomik olmayan yastık kullanmak başlıca risk faktörleridir. Boyun etrafı kaslarının güçsüzlüğü fıtıklaşmayı artırır.
Boyun Fıtığının Bulguları Nelerdir?
Boyun fıtığının en sık ve en erken rastlanan sendromu boyun bölgesinde görülen ağrıdır. Her boyun ağrısı boyun fıtığına bağlı değildir. Kas kaynaklı ağrılar gerçekte boyun bölgesinde lüzumtiğince vakitgelen olarak görülür. Fıtığa bağlı ağrılar ise hem daha dirençlidir hem de birtakım özellikler gösterir. Ağrı tek doğrultulu olarak boyundan kola doğru yayılabileceği gibi, sırta ya da enseden kafaya doğru da yayılım gösterebilir. Ağrı genelde vakitkli bir karakterde olsa da, boyun hareketleri ile şiddetlenmeye meyillidir. Ağrı yanısıra, kollarda ve ellerde uyuşma, karıncalanma, yanma, iğnelenme ve elektrik çarpması şeklinde şikayetler de tabloya eklenebilir. Bunun yanı sıra his kaybı, kuvvet azalması, el becerilerinde azalma ve kolda incelme gibi nörolojik açıklanan de görülebilir. Öksürme, hapşırma ve ıkınma gibi haller ağrıyı arttırabilir.
Boyun fıtığı tanısı nasıl konur?
Boyun fıtığı tanısı, dikkatli bir hasta hikayesi yanısıra fizik ve nörolojik muayene ile konur. Röntgen, MRI (manyetik rezonans) ya da BT (bilgisayarlı tomografi) gibi görüntüleme yöntemleri tanıyı kesinleştirmede ve tedavi planını oluşturmada yardımcı olur. Bazı hallerde EMG (elektromiyografi) denilen sinir incelemelerine gerek duyulabilir.
Boyun, sırt, omuz ve kol bölgesindeki ağrılar, boyun fıtığı dışındaki hastalıklardan da kaynaklanabilir. Arada sırada iç organlardan yansıyan ağrılar benzer bulgu ve bulgulara neden olabilir. Bu gaye ile boyun fıtığı tanısını koymadan önce, benzer şikayetlere namacıyla olabilecek bu rahatsızlıkların dışlanması lüzumludir. Bu amaçla ile gerektiğinde ileri görüntüleme ve laboratuar incelemelerine başvurulabilir.
Boyun Fıtığı Nasıl Tedavi Edilir?
Boyun fıtığı hastalarının çok büyük bir bölümü cerrahi müdahaleye lüzum kalmadan tedavi edilebilir. Bazı hafif olgularda istirahat, günlük hayat aktivitelerinin düzenlenmesi ve boynun doğru kullanımı konusu ile alakalı hastanın eğitilmesi ile şikayetlerde düzelme sağlanabilir. Bu hastaların uygun bir egzersiz programına yönlendirilerek takibinin yapılması gerekir.
Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaç tedavileri, boyun fıtığı için sık sık kullanılır. Yine kortizon gibi ilaçlar gerektiğinde hekim gözetiminde kullanılabilir. Bazı durumlarda geçici olarak boyunluk kullanılması gerekebilir.
Bu tedavi ve önlemlerle netice alınamayan ya da ciddi sinir baskısı ile başvuran boyun fıtığı hastalarında fizik tedavi yöntemlerine başvurulur. Bu amaçla sıcak uygulama, ultrason, lazer, ağrı kesici ve kas güçlendirici akım tedavileri, masaj, mobilizasyon, manuel terapi, Hilterapi (yüksek yoğunluklu lazer tedavisi), kuru iğneleme, bantlama, traksiyon (klasik ve dikey traksiyon-vertetrac) en sık başvurulan tedavi yöntemleridir.
Tamamlayıcı ve destekleyici tedavi yöntemleri olarak, akupunktur, nöral terapi, kupa tedavisi ve ozon tedavisi de boyun fıtığı tedavisinde kullanılabilir.
Spinal dekompresyon tedavisi bel fıtığında bulunduğu gibi boyun fıtığı tedavisinde de etkili bir bir tedavi yöntemidir. Etkilenen disk orantısında negatif basınç oluşturacak şekilde denetimli traksiyon uygulanmasına dayanır.
Bazı hallerde ağrının azaltılması amacıyla boyun bölgesine epidural enjeksiyonlar ve sinir blokları yapılabilir. Yine boyun, sırt ve omuz bölgesi kaslarına tetik nokta enjeksiyonları da uygulanabilir.
Egzersiz tedavisi boyun fıtığı tedavisinde tedavinin ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Öncelik ile omurganın doğru kullanımı ve günlük hayat aktiviteleri konusu ile alakalı hastaya eğitim verilir. Daha sonra esneme, germe, kuvvetlendirme ve postür (duruş) egzersizleri hastaya önerilir. Bu uygulamanın yoğunluğu ve zamanı hastanın klinik haline göre belirlenir.
Klinik pilates programları; başka omurga sorunlarında olduğu gibi boyun fıtıklarında da hem tedavide hem de önlemede oldukça yararlı bir tedavi yöntemidir.
Boyun fıtığı tedavisinde cerrahi tedaviye nadiren gerek duyulur. Cerrahi dışı tedavilerden yarar görmeyen ve ciddi ve ilerleyici nörolojik kayıpları olan hastalarda son tedavi alternatifi olarak başvurulur.
Kliniğimizde; Fizik tedavi uzmanları ve fizyoterapistler tarafından boyun fıtığı tedavisi başarıyla yapılmaktadır.
