Menisküs Yırtılması Nedir?
Menisküs Yırtıkları
Dizde; bir adet iç kısımda (medial menisküs) bir adet dış kısımda (lateral menisküs) olmak üzere iki adet menisküs bulunur. Bu yapılar bedenin en dinamik mafsallerinden olan dizlerde hareket basitliği sağlar, kaval ve uyluk kemiklerinin birbiriyle olan ilişki yüzeylerini artırarak kemiklerin üstüne binen beden ağırlığının dengeli bir şekilde parçalanmasına imkân sağlar. Hem de ani bir vuruş neticesi diz bölgesinde meydana gelen şok gücü emer ve diz iç sıvısının mafsal kıkırdaklarına yayılmasını sağlar.
Menisküs yırtığı başta sporcular olmak üzere bir çok insanın başına gelebilir. Ağır yük taşıyanlar, sıksık ayakta duranlar, süregelen olarak ev işleriyle uğraşan ev hanımları, yaşlılar gibi…
Medial menisküs daha hareket etmeyen bulunduğu amacıyla yırtığı daha çok oluşur. Ön çapraz bağ yırtığına namacıyla olan akut yaralanmalarda lateral menisküs yırtıkları daha çokdır. Yaşça büyük olan hastalarda medial menisküs arka boynuz yırtıkları daha çokdır.
Menisküs Yırtığının Bulguları Nelerdir?
Menisküs yırtığında ilk belirti ağrıdır. Ağrı kendi genelde merdiven inip çıkma, tuvalet kullanma ve namaz kılma gibi diz kırma hareketlerinde belli eder.. Yırtığın boyutuna göre dizlerde kilitlenme, takılma, boşalma, klik sesi ve şişlik gibi şikayetler eşlik eder. Hastaların bir alanı merdiven inerken olan ağrıdan şikayet edebilir.
Yaralanmış menisküs doğrultusunda mafsal çizgisi üstüne bastırmakla ağrı olması en duyarlı muayene belirtisudur. Muayene esnasında mafsallerde sıvı görülebilir. Mc Murray, Apley gibi testler muayenede kullanılabilir.
Muayene oluşturulan hastalarda menisküs yırtığı ve yanında ek yaralanma şikayeti varsa belirleme amacıyla MR tetkiki istenir.
Menisküs Yırtığı Nasıl Tedavi Edilir?
Ani yaralanmada başlangıçta diz dinlendirilmeli, buz uygulaması ve kompresyon, bacağın yükseğe kaldırılması yapılmalıdır. Uzun dönemde hareket düzenlenmeli, steroid olmayan ağrı kesiciler kullanılmalı ve hasta fizyoterapiye alınmalıdır.
Gerek duyulduğunda hastalar koltuk değneği kullanabilirve diz ayak bileğine kadar 4-6 hafta alçıya alınabilir. Hastalar diz ve kalça etrafındaki kasları güçlendirici izometrik egzersizlere 4-6 hafta sonra başlamalıdır.
Cerrahi tedaviye genelde genç hastalarda ve damarlanması iyi olan dış üçte bir menisküs alanındaki vertikal kongitüdinal yırtıklarda başvurulur.
Cerrahi teknik seçilirken hastanın yaşı, genel sıhhat durumu, hayat tarzı, menisküs yırtığının yeri öneme alınır. Parsiyel menisektomi süregelen olarak sarfedilen bir teknikdir.
Menisküs Yırtıklarında Fizik Tedavi Nasıl Yapılır?
Cerrahi olsun ya da olmasın bütün menisküs yırtıklarında egzersiz uygulaması semptomları azaltmada etkilidir.
İlk haftalarda gaye mafsal hareket açıklığını artırmakla birlikte ağrı ve şişliği azaltmaktır. Uyluk kaslarının atrofisini engellemek amacıyla statik germe egzersizleri yapılır ve elektrik stimülasyonu verilebilir. Hasta tolere etmeye başlayınca aktif mafsal hareket açıklığı egzersizlerine geçilir.
Parsiyel menisektomi ardından erken ve ideal rehabilitasyon uygulaması işlevsel kazanımda mühim rol oynar.
