Fibromiyalji; sebebi tam bilinmeyen, ani gelen ağrı ile karekterize ve vücudun belirli noktalarında oluşan, eklemlerde hareket kısıtlılığı ve şekil bozukluğuna yol açan kişinin yaşam kalitesini bozan kronik bir hastalıktır.

Fibromiyaljiye Neden Olan Durumlar

Hastalığın sebebi bilinmemekle beraber gerilim, kaygı, depresyon , mükemmelliyetçi kişilik, nörohormonal bozukluklar, bağışıklık sistemi bozuklukları, kas problemleri, grip gibi viral enfeksiyonlar, gürültü, fiziksel yaralanmalar, fiziksel ve psikolojik travma(araba kazası , çocukluk çağında cinsel taciz ,boşanma, sevilen bir bireyin ölümü gibi), ağır çalışma temposu, rutubetli ortam, uyku bozuklukları, uzun süre bilgisayar kullanımı gibi durumlar Fibromiyalji’ye yol açar.

Fibromiyalji Kimlerde Görülür?

Toplumun aşağı yukarı % 2’sini etkilemektedir. Her yaşta ve her iki cinste görülebilmekle beraber en sık 25-55 yaşlar arasında ve kadınlarda erkeklerden daha çok görülür. Bu hastalık çocuklarda ve yaşlılarda da görülmektedir.

Fibromiyalji belirtileri nelerdir?

 Temel belirti ağrı, tutukluk , yorgunluk, duyarlı ve ağrılı noktalar ve uyku bozukluğudur.

Yaygın Ağrı ve Tutukluk Hali: Kronik, ve iki yanlıdır. Sıklıkla bel, boyun, omuzlar ve kalçalarda lokalizedir. Yanıcı, kemirici ve yayılıcı tarzdadır ve tamamiyle kaybolması enderdir. Gün boyu farklılık gösterir. Soğuk, gerilim, yorgunluk, nemli hava, uykusuzluk, endişe, araba yolculuğu, ailesel sorunlar, etraf ve iş yeri şartları ve fiziksel ve emosyonel travma ile artarken; sıcak banyo, ılık ve kuru hava, tatil, dinlendirici uyku ve egzersiz ile azalır.

Yorgunluk: Hasta sabahları yataktan yorgun kalkar. Yorgunluk bütün gün vakitr, ciddidir ve hafif bir etkinlik bile yorgunluğu arttırır. Hastalar günlük işlerini yapmakta halsizlik ve güçsüzlük tanımlarlar.

Uyku Bozuklukları: Hastalar genelde uykusuzluk, hafif uyku ve uykuda dinlenememekten yakınırlar.

Baş Ağrısı: Gerilim ve migren tarzı baş ağrısı çok sık görülür.

Subjektif şişlik hissi: Muayenede görülemeyen ama hastanın eklemlerinin şiş bulunduğunu ifade etmesi

Raynaud Fenomeni: Soğukta hastaların ellerinde morarma ve beyazlaşma olur.

İrritabl Barsak Sendromu: Karın ağrısı, şişkinlik ve aşırı gaz ile beraber kabızlık ya da ishal olabilir.

İrritabl Mesane Sendromu: Hastalarda bir üriner enfeksiyon olmadığı durumda sık idrara çıkma, idrar yapar iken yanma ve karın alt bölgesinde ağrı gibi yakınmalar sık görülür.

Ağız Kuruluğu: Herhangi bir ilaç tüketimine bağlı değildir.

Anksiyete ve Depresyon: Anksiyete %50-70, depresyon %30 oranında bildirilmiştir.

Fizik muayene belirtileri nelerdir?

Ağrılı noktalar: Amerikan Romatoloji Birliği(ACR) doğrulusunda tanımlanmış parmakla 4 kg bir basınç uygulamakla bedenin detaylı mekanlarındaki 18 özel noktanın 11’inde ağrı olmasıdır.

Diğer muayene belirtileri:

Dermografizim: Derinin sert bir cisimle çizilmesi ya da ovulmasını izleyerek ya da giysi ve çamaşırların bedeni sıktığı yerlerde meydana çıkan ürtiker(kurdeşen) şeklidir.

Cutis anserina: Soğuk ya da korku sebebiyle üstündeki tüylerin dikleşmesi ile dikkat çekici deri hali; kaz derisi.

Cutis marmaratus: Enfeksiyon ya da ani ısı değişimleri neticesi ilerleyen dolaşım bozukluğuna bağlı oluşan, derideki kırmızı-mor renkteki çizgilenmeler.

Aşırı terleme

Üst kürek kemiği üstünde aşırı duyarlılık

Fibromiyalji tespiti nasıl konur?

Fibromiyaljide laboratuvar testleri ve radyolojik araştırmalar tespit amacıyla değil başka fibromiyalji ile karışabilecek hastalıkları dışlamak amaçiyle yapılır. Laboratuvar testleri fibromiyaljide normal netice verir. İltihaplı Romatizmal hastalıklar ya da boyun ve bel fıtığı belirtisu yoksa radyolojik araştırmaya lüzum yoktur. Fibromiyalji tespiti anemnez ve klinik muayene ile konur. Vücudun sağ ve sol yarısında, belin alt ve üst doğrultusunda 3 aydan uzun vakitdir vakitgelen ağrı ve bununla beraber omurga aksında da ağrının olması ve muayenede 11 ağrılı noktanın belirlenmesi ile fibromiyalji tanısı konur.

Fibromiyalji ile karışan haller nelerdir?

İltiaplı Romatizmal hastalıklar, hipotiroidi, nöropatik ağrılar, vakitğen yorgunluk belirtisi, miyofasiyal ağrı belirtisi ve birtakım nörolojik hastalıklar ve kolesterol düşürücü ilaçlar (Statinler)

Fibromiyalji tedavisinde amaçlar nelerdir?

Günümüzde fibromiyalji’nin tam olarak iyileşmesini gerçekleştiren bir tedavi bulunmamaktadır. Tedavide şikayetlerin azaltılması, hayat niteliği ve işlevlerin korunması ve iyileştirilmesi amaçlanmaktedir.

Fibromiyaljide tedavi yaklaşımları nelerdir?

Bu hastalıkta tedavi 4 ana yaklaşımla yapılabilir. İlaç tedavisi. fizik tedavi, psikososyal yaklaşım ve tamamlayıcı tedaviler

Psikososyal yaklaşım

Tedavide her hastalıkta bulunduğu gibi hastanın hastalığı ile alakalı bilgilendirilmesi ve eğitimi çok önemlidir. Eğitimin hedefi hastanın öz-yönetim ve öz- yeterliliğini geliştirerek şikayetlerle baş etme yeteneğine kazandırmak, engellenmişlik ve acizlik hissi gibi olumsuz algılamaları olumlu yönde değiştirebilmektir. Hem de eğitimle hastanın tedaviye ahengi da arttırılmalıdır. Hastaya hastalığının “gerçek” bulunduğunu, ama biçim bozucu ya da sakat bırakıcı bir hastalık olmadığı anlatılmalıdır.

Hastanın mekanik gerilimlerden kurtulması ile tedavi başlar. Daha sonra hem ağrıyı artırmaları hem de kasları güçsüzleştirmeleri sebebiyle alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıkların azaltılmasına çalışılmalıdır. Fazla kafein alımı uyku niteliğini bozar ve hastanın yakınmalarını arttırır.

Tedavide hastaya birtakım davranış farkılıkları öğretilmesi lüzumir. Hastalara gerilim ve aşırı heyecandan uzak durmaları söylenerek gerginlikleri azaltılmaya çalışılmalıdır. Hastanın mükemmeliyetçi kişiliği ve günlük hayat etkinliklerinde ki titizliği kendine gösterilmeli ve fiziksel etkinlik, ev işi ve hobilerini yapar iken ara vermesi lüzumtiği söylenmelidir.

Hasta iş ve aktif olma konusu ile alakalı motive edilmelidir. . Ancak hastanın işi uzun vakitli oturma ya da ayakta durma şeklinde olmamalı ve hastanın iş yeri ve çalışma şartları düzenlenmelidir.

İlaç tedavisi

Fibromiyalji tedavisinde hastanın haline ve hastaya göre ağrı kesici ilaçlar, antidepresanlar, anti epileptikler, kas gevşeticiler ve uyku düzenleyici ilaçlar kullanılmaktadır.

Fizik tedavi

Tedavide en mühim yeri kaplayan fizik tedavi seansları ve egzersiz uygulamaları uygulanmaktadır.

Fizik tedavide sıcak uygulama, TENS ya da interferans gibi ağrıyı azaltmaya yönelik akımlar, ultrason, lazer, hilterapi, kupa tedavisi, masaj, bantlama, kuru iğneleme, tetik nokta enjeksiyonları, mobilizasyon ve manipülasyon uygulamaları yapılabilir.

Kaplıca tedavisi ile ağrı eşiğinde ve ağrılı nokta sayısında azalma ve hayat niteliğinde artma sağlanmaktadır.

Egzersizler

Egzersizin asli amaçları gerilimin azaltılması, kas kuvveti ve dayanıklılığının korunması, arttırılması ve ideal postürün sağlanmasıdır. Fibromiyaljili hastaların kas kuvvetinde ve kas kondisyonunda azalma bulunduğu bilinmektedir. Kondisyon düşüklüğü de kasların mikrotravmalardan etkilenme tehlikesini artırarak ağrı ve yorgunluğa namacıyla olmaktadır. Fibromiyaljide genel olarak kardiyovasküler(aerobik), kuvvetlendirme, germe, gevşeme ve su içersinde oluşturulan egzersizlerin faydalı oldukları görülmüştür. Yapılan çalışmalarda kardiyovasküler(aerobik) ve kuvvetlendirme egzersizlerinin fiziksel işlevler, hayat niteliği ve ağrıda iyileşme sağladığı belirleme edilmiştir. Bu hastaların ağrı ve yorgunlukları egzersize başlayınca arttığı amacıyla ilk olarak yürüyüş, yüzme, bisiklete binme gibi hafif etkinlikler yapılabilir. Zaman içersinde kondisyon ve kas kuvvetleri arttıkça egzersiz uygulaması yavaş yavaş artırılabilir. Egzersizin tarzı ve yoğunluğu hastaya göre ayarlanmalıdır. Bu egzersizler haftada 3-4 kez ve 20-30 dakika yapılmalıdır.

Bu hastalarda postürün değerlendirilmesi ve kötü postürün düzeltilmesine yönelik postür egzersizleri mühimdir. Hastaların ortopedik yatakta yatması ve ortopedik yastık kullanması önerilmelidir.

Tamamlayıcı tedaviler

Beslenme

Fibromiyaljide sıhhatli beslenme ve amaç ağırlığa ulaşılmasını destekleyen beslenme önerileri dışında özel bir beslenme uygulaması önerilmez.

Ozon tedavisi, Akupunktur, hipnoz, klinik pilates ve meditasyon teknikler(TAİ chi, Yoga, Qi gong) fibromiyalji hastalarında tedavinin bir parçası olarak, hastanın klinik hali ve koşullarına ideal olarak uygulanabilir.

Kliniğimizde Elektormagneto Terapi yöntemi ile fibromiyalji tedavisinde çok başarılı sonuçlar alınmaktadır.

Fibromiyalji ile ilgili sorularınız için lütfen (0212) 418 74 68 no’lu çağrı merkezimizi arayın, uzmanlarımız cevaplasın!